Araştırma Makalesi
Yıl 2020,
Cilt: 1 Sayı: 2, 59 - 73, 30.08.2020
Öz
Yüksek spor performansına ve istenilen hedeflere ulaşmak için, sporcular uzun, zor, yoğun bir yaşam ve baş etmek zorunda oldukları birçok farklı alışık olmadıkları durumla karşı karşıya kalmaktadır.Bu durum sporcuları fiziksel ve psikolojik açıdan oldukça etkilemektedir. Etkilenme sonucunda tükenmişlik kavramı ile karşı karşıya kalınmakta,özellikle sporcular üzerinde sporcu tükenmişlik kavramı çok daha ön plana çıkmaktadır. Bu çalışma güreşçilerin tükenmişlik düzeylerini bazı değişkenlere göre belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’nin farklı bölgelerindekisporcu eğitim merkezlerinde aktif spor hayatını devam ettiren 156 gönüllü serbest ve greko-romen stil güreşçileri oluşturmaktadır.Araştırmada veri toplama aracı olarak, “Kişisel Bilgi Formu” ve güreşçilerin sporcu tükenmişlik düzeylerini belirlemek amacıyla Raedeke ve Smith (2001) tarafından geliştirilmiş; Kelecek, Kara, Kazak, Çetinkalp ve Aşçı (2016) tarafından Türkçe’ ye uyarlanmış olan ’Sporcu Tükenmişlik’’ ölçeği kullanılmıştır.Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde SPSS 22.0 istatistik programıkullanılmıştır. Normallik dağılımı için Kolmogorov-Smirnov testi uygulanmıştır. Verilerin analizi t-test, tek yönlü varyans (One-Way ANOVA) analizi ve Tukey testi ile yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre güreşçilerin millilik durumları, güreş stilleri, yaş, kilo kategorisi değişkenlerine göre, azalan başarı hissi,duygusal fiziksel tükenme,duyarsızlaşma alt boyutlarında anlamlı farka rastlanmazken; spor geçmişi ve haftalık antrenman değişkenlerinde duygusal fiziksel tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutunda;yaşadıkları bölge değişkeninde ise tüm alt boyutlarda anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırmada sonuç olarak; güreşçilerin ölçüm aracına verdikleri toplam puanların analiz sonucunda sporcu eğitim merkezlerindeki güreşçilerin sporcu tükenmişlik düzeylerinin düşük olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açak, M. (2005). Beden Eğitimi Öğretmeninin El Kitabı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Demirci, E. (2018). Sporcularda Tutkunluk, Mükemmeliyetçilik ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi,Mersin Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstitüsü,Mersin.
- Eklund, R. C., Cresswell, S. L. (2007). AthleteBurnout. (G Tenenbaum, RcEklundEds.) Handbook Of SportPsychology,621-641. John Wiley&SonsInc.
- Gould, D.,Tuffey, S.,Udry, E., Loehr, J.(1997). Burnout İn CompetitiveJuniorTennis Players: İndividualDifferencesin TheBurnoutExperience. TheSportPsychologist. 11: 257-276. Gustafsson, H.(2007).Örebro Üniversitesi, Sağlık Ve Tıp Bilimleri Fakültesi, Örebro Universitetsbibliotek, S. 134 Güven, F.C. (1939). Yücel Dergisi. Cilt: X, Sayı: 57,S.130) http://Sporegitim.Sgm.Gov.Tr/Sayfalar/2889/2888/Sporcuegitimmerkezleri.Aspx (Ulaşım Tarihi 23.04.2020)
- Kargün, M.(2011).FutbolHakemlerinin İş Tatmin Ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Faktörler Açısından İncelenmesi. İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Malatya (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Mehmet Güllü).
- Kelecek, S., Kara,Fm., Kazak,Çetinkalp, Z., Aşçı Fh. (2016). “Sporcu Tükenmişlik Ölçeği”nin Türkçe Uyarlaması (TheTurkish Adaptation “AthleteBurnoutQuestionnaire”) Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 27(4), 149-161.
- Kocadağ,N. H. (2019).”Adolesan Sporcuların Tükenmişliğinin Belirlenmesinde Algılanan Ebeveyn Mükemmeliyetçiliği ve Güdüsel İkliminin Rolü’’ Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı, Egzersiz Ve Spor Psikolojisi Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisan Tezi, İstanbul(Danışman: Prof.Dr. F.Hülya Aşçı).
- Koruç, Z., Bayar, P. (1990). Kitle Sporu ve Spor Psikolojisi. Spor Ahlakı ve Spor Felsefesine Yeni Yaklaşımlar Sempozyumu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 115- 118. Kürkçü, R., Özdağ, S. (2005). Antrenman Bilimi Işığında Güreş. Ankara: Saray Kağıtçılık ve Matbaacılık.
- Lonsdale, C., Hodge, K., Rose, E.(2009). AthleteBurnout İn Elite Sport: A Self-DeterminationPerspective. Journal Of Sports Sciences. 27(8): 785-795. Maslach J., & Jackson S.E. (1981). TheMeasurement Of ExperiencedBurnout. Journal Of OccupatıonalBehavıour, 2, 99-113.
- Raedeke, T. D., Smith, A. L. (2001). Development And Preliminary Validation Of An AthleteBurnoutMeasure. Journal Of SportAndExercisePsychology, 23, 281– 306.
- Sözeren, A., Kelecek, S.(2019). Sporcularda Saldırganlık: Tükenmişlik ve Yarışma KaygısınınRolü. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 1(1): 70- 86.
- Şahin ,H. M. (2003). Türk Spor Kültüründe Aba Güreşi, Gaziantepspor Kulübü Spor Eğitim Yayınları, Ankara. Türkiye Cumhuriyeti, Resmî Gazete Tarihi: 28.01.2010 Resmî Gazete Sayısı: 27476.
- Vealey,Rs., Armstrong, L., Comar, W., Yeşilyaprak, C. (1998).Influence Of Perceived CoachingBehaviors On BurnoutAndCompetitiveAnxiety İn Female College Athletes. Journal Of AppliedSportPsychology. 10(2): 297-318.
- Yetim, A. (2000). Sporun Sosyal Görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1): 63-72.
- Yetim, A. (2016). Sporun Tanımı, Alanı, Amaç ve Fonksiyonları. Sporda Etkili İletişim. SporKitapevi. Ankara. Bölüm 1.
- Zorba, E., İkizler, C., Tekin, A., Miçoğulları, O. ve Zorba, E. (2005). Herkes İçin Spor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Yıl 2020,
Cilt: 1 Sayı: 2, 59 - 73, 30.08.2020
Öz
In order to reach high sports performance and desired goals, athletes are left face a long, difficult, intense life and many different unfamiliar situations that they have to deal with. This situation affects athletes physically and psychologically. As a result of being affected, the concept of exhaustion is encountered, especially athletes; burnout concept is more prominenton athletes. This study was conducted to determine the burnout levels of wrestlers according to some variables. The sample of the study consisted of 156 free-style and Greco-roman volunteer wrestlers who continue their sports life in athlete training centers in different regions of Turkey. As a data collection tool in the research, “Personal Information Form” and “Athlete Burnout” Scale were used in order to determine the athletes burnout levels of wrestlers, This scale was developed by Raedeke and Smith (2001) and adapted to Turkish by Kelecek, Kara, Kazak, Çetinkalp and Cook (2016). The datas obtained were evaluated using the SPSS 22.0 statistical program. Kolmogorov-Smirnov test was applied to test of normality. Analyses of the research data were made with t-test and One-Way ANOVA and Tukey tests. The findings of the research indicated that there was no significant difference between wrestlers; nationality, wrestling styles, age, weight category and decreased sense of accomplishment, emotional physical exhaustion, depersonalization sub-dimensions; significant differences were found in the emotional physical exhaustion and depersonalization sub-dimensions in sports history and weekly training variable and in all sub-dimensions in the region variable where they lived. As a result of the analysis of the total points given by the wrestlers to the measurement tool, athletes burnout levels of wrestlers in the athlete training centers were found to be low.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açak, M. (2005). Beden Eğitimi Öğretmeninin El Kitabı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Demirci, E. (2018). Sporcularda Tutkunluk, Mükemmeliyetçilik ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi,Mersin Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstitüsü,Mersin.
- Eklund, R. C., Cresswell, S. L. (2007). AthleteBurnout. (G Tenenbaum, RcEklundEds.) Handbook Of SportPsychology,621-641. John Wiley&SonsInc.
- Gould, D.,Tuffey, S.,Udry, E., Loehr, J.(1997). Burnout İn CompetitiveJuniorTennis Players: İndividualDifferencesin TheBurnoutExperience. TheSportPsychologist. 11: 257-276. Gustafsson, H.(2007).Örebro Üniversitesi, Sağlık Ve Tıp Bilimleri Fakültesi, Örebro Universitetsbibliotek, S. 134 Güven, F.C. (1939). Yücel Dergisi. Cilt: X, Sayı: 57,S.130) http://Sporegitim.Sgm.Gov.Tr/Sayfalar/2889/2888/Sporcuegitimmerkezleri.Aspx (Ulaşım Tarihi 23.04.2020)
- Kargün, M.(2011).FutbolHakemlerinin İş Tatmin Ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Faktörler Açısından İncelenmesi. İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Malatya (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Mehmet Güllü).
- Kelecek, S., Kara,Fm., Kazak,Çetinkalp, Z., Aşçı Fh. (2016). “Sporcu Tükenmişlik Ölçeği”nin Türkçe Uyarlaması (TheTurkish Adaptation “AthleteBurnoutQuestionnaire”) Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 27(4), 149-161.
- Kocadağ,N. H. (2019).”Adolesan Sporcuların Tükenmişliğinin Belirlenmesinde Algılanan Ebeveyn Mükemmeliyetçiliği ve Güdüsel İkliminin Rolü’’ Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı, Egzersiz Ve Spor Psikolojisi Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisan Tezi, İstanbul(Danışman: Prof.Dr. F.Hülya Aşçı).
- Koruç, Z., Bayar, P. (1990). Kitle Sporu ve Spor Psikolojisi. Spor Ahlakı ve Spor Felsefesine Yeni Yaklaşımlar Sempozyumu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 115- 118. Kürkçü, R., Özdağ, S. (2005). Antrenman Bilimi Işığında Güreş. Ankara: Saray Kağıtçılık ve Matbaacılık.
- Lonsdale, C., Hodge, K., Rose, E.(2009). AthleteBurnout İn Elite Sport: A Self-DeterminationPerspective. Journal Of Sports Sciences. 27(8): 785-795. Maslach J., & Jackson S.E. (1981). TheMeasurement Of ExperiencedBurnout. Journal Of OccupatıonalBehavıour, 2, 99-113.
- Raedeke, T. D., Smith, A. L. (2001). Development And Preliminary Validation Of An AthleteBurnoutMeasure. Journal Of SportAndExercisePsychology, 23, 281– 306.
- Sözeren, A., Kelecek, S.(2019). Sporcularda Saldırganlık: Tükenmişlik ve Yarışma KaygısınınRolü. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 1(1): 70- 86.
- Şahin ,H. M. (2003). Türk Spor Kültüründe Aba Güreşi, Gaziantepspor Kulübü Spor Eğitim Yayınları, Ankara. Türkiye Cumhuriyeti, Resmî Gazete Tarihi: 28.01.2010 Resmî Gazete Sayısı: 27476.
- Vealey,Rs., Armstrong, L., Comar, W., Yeşilyaprak, C. (1998).Influence Of Perceived CoachingBehaviors On BurnoutAndCompetitiveAnxiety İn Female College Athletes. Journal Of AppliedSportPsychology. 10(2): 297-318.
- Yetim, A. (2000). Sporun Sosyal Görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1): 63-72.
- Yetim, A. (2016). Sporun Tanımı, Alanı, Amaç ve Fonksiyonları. Sporda Etkili İletişim. SporKitapevi. Ankara. Bölüm 1.
- Zorba, E., İkizler, C., Tekin, A., Miçoğulları, O. ve Zorba, E. (2005). Herkes İçin Spor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Toplam 16 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Spor Hekimliği |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ağustos 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Ekim 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 1 Sayı: 2 |
