Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Oryantiring Sporcularının Atletik Zihinsel Enerjileri ile Performans Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 7, 04.06.2024

Raşit Karaca

Öz

Bu çalışmanın amacı, oryantiring yapan sporcuların performansı ve zihinsel enerji düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya 2022-2023 sezonunda oryantiring yarışmalarına katılan 74’ü kadın ‘’%59,7’’ , 50’si erkek ‘’%40,3’’ olmak üzere toplam 124 lisanslı oryantiring sporcusu gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada problem durumunu açıklamak için nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel desen kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak ''Atletik Zihinsel Enerji Envanteri'' ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirmesinde betimsel istatistiklerden faydalanılmıştır. Araştırma hipotezlerinin test edilmesinde basit doğrusal regresyon analizinden faydalanılmıştır. Regresyon analizi yapılmadan önce bazı temel varsayımlar kontrol edilmiştir. Normallik varsayımı betimsel istatistiklere dayalı olarak kontrol edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda oryantiring sporcularının zihinsel enerji düzeyleri ile yarışma dereceleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Zihinsel enerji yarışma performansı üzerinde yordayıcı etkiye sahiptir. Yarışma performansındaki değişkenliğin yaklaşık % 6'sı zihinsel enerji değişkeni ile açıklanmıştır. Sonuç olarak; sporda zihinsel enerjilerini yükseltecek sistematik ve amaçlı olarak yapılan uygulamalar oryantiring yapan sporcuların performanslarına olumlu katkı sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

oryantiring performans atletik zihinsel enerji

Kaynakça

  • Aksın, K. (2019). Oryantiring Terminolojisi. Ankara, Gazi Kitabevi,2.
  • Atakurt, E. (2018). Oryantiring Sporcularının Bilişsel Becerilerinin Sürat Ve Hafıza Oryantiring Parkur Performansı Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hareket Ve Antrenman Anabilim Dalı, Antalya.
  • Childs N. M. (2001). Consumer perceptions of energy. Nutr. Rev. 59(1 Pt 2):s2–s4.
  • Chiou, S. S., Hsu, Y., Chiu, Y. H., Chou, C. C., Gill, D. L., Lu, F. J. (2020). Seeking positive strengths in buffering athletes’ life stress–burnout relationship: The moderating roles of athletic mental energy. Frontiers in psychology, 10, 3007.
  • Chuang, W. C., Lu, F. J., Gill, D. L., Fang, B. B. (2022). Pre-competition mental energy and performance relationships among physically disabled table tennis players. Peer J, 10, e13294.
  • Cook, D. B., and Davis, M. (2006). Mental energy: defining the science. Nutr. Rev. 64, S1–S7. doi: 10.1111/j.1753-4887.2006. tb00251.x
  • Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. Edam.
  • Dammann, K. W., Bell, M., Kanter, M., Berger, A. (2013). Effects of consumption of sucromalt, a slowly digestible carbohydrate, on mental and physical energy questionnaire responses, Nutritional Neuroscience, 16(2), 83-95. Fernstrom JD. 2001. Diet, neurochemicals, and mental energy. Nutr. Rev. 59(1 Pt 2):S22–S24.
  • Giancoli, D. C. (2009). Physics for Science and Engineers. London: Pearson Education, Ltd.
  • Gülşen, D., Eryücel, M., Turna, B., Yıldız, M., Eryücel, S. (2021). Are dispositional hope levels in athletes a predictor of athletic mental energy. Progress In Nutritıon, 23.
  • Gürol, B., Arazoğlu, M. (2022). Elit oryantiring sporcularının fiziksel ve zihinsel test parametrelerinin yarışma sonuçları ile karşılaştırılması (Master's thesis, Anadolu Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • İlhan, A. (2020). The relationship between athletic mental energy and eating behaviors in tennis players. Progress In Nutrıtıon, 22(4).
  • İslam, A. (2022). The effect of athletic mental energy on wrestlers’ sports courage and attitudes toward wrestling. Physical Education of Students, 26(5), 247-255.
  • İslam, A. (2023). Three variables in the training of female soccer players: The relationship between psychological skills, mental energy and courage. E-International Journal of Educational Research, 14(1), 73-390.
  • İslam, A., Öztürk, M. E. (2023). Kayak sporcularının zihinsel enerjileri ile tutkularına göre cesaretleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(1), 148-163.
  • Johnson, E. J., McDonald, K., Caldarella, S. M., Chung, H. Y., Troen, A. M., and Snodderly, D. M. (2008). Cognitive findings of an exploratory trial of docosahexaenoic acid and lutein supplementation in older women. Nutr. Neurosci. 11, 75–83. doi: 10.1179/147683008X301450
  • Karaca, R., Gündüz, N. (2021). Oryantiring sporcularında zihinsel antrenman ve performans ilişkisinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(1), 99-115.
  • Kennedy, D. O., Haskell, C. F., Wesnes, K. A., and Scholey, A. B. (2004). Improved cognitive performance in human volunteers following administration of guarana (Paullinia cupana) extract: comparison and interaction with Panax ginseng. Pharmacol. Biochem. Behav. 79, 401–411. doi: 10.1016/j.pbb.2004.07.014
  • Kennedy, D. O., Jackson, P. A., Haskell, C. F., and Scholey, A. B. (2007). Modulation of cognitive performance following single doses of 120 mg Ginkgo biloba extract administered to healthy young volunteers. Hum. Psychopharmacol. 22, 559–566. doi: 10.1002/hup.885
  • Kuan, G., Morris, T., and Terry, P. (2017). Effects of music on arousal during imagery in elite shooters: a pilot study. PLoS ONE 12:e0175022. doi: 10.1371/journal.pone.0175022
  • Lieberman, H. R. (2001). The effects of ginseng, ephedrine, and caffeine on cognitive performance, mood and energy. Nutrition reviews, 59(4), 91-102.
  • Lieberman, H. R. (2006). Mental energy: assessing the cognition dimension. Nutrition reviews, 64(suppl_3), S10-S13.
  • Lieberman, H. R. (2007). Cognitive methods for assessing mental energy. Nutritional neuroscience, 10(5-6), 229-242.
  • Loehr, J. E. (2005). “Leadership: full engagement for success,” in The Sport Psychology Handbook, ed Murphy S. Champaign, IL: Human Kinetics, 157-158.
  • Lu, F. J., Gill, D. L., Yang, C., Lee, P. F., Chiu, Y. H., Hsu, Y. W., Kuan, G. (2018). Measuring athletic mental energy (AME): instrument development and validation. Frontiers In Psychology, 9, 2363. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.02363
  • Lykken, D. T. (2005). Mental energy, Intelligence, 33(4), 331-335.
  • Mohajeri, M. H., Wittwer, J., Vargas, K., Hogan, E., Holmes, A., Rogers, P. J., Goralczyk, R., Gibson, E. L. (2015). Chronic treatment with a tryptophan-rich protein hydrolysate improves emotional processing, mental energy levels and reaction time in middle-aged women. British Journal of Nutrition, 113(2), 350- 365.
  • O’Connor PJ. (2006). Mental energy: Assessing the mood dimension. Nutr Rev 64 (7 part II):S7–S9.
  • O'Connor, P. J. (2004). Evaluation of four highly cited energy and fatigue mood measures. Journal of psychosomatic research, 57(5), 435-441.
  • O’Connor, P. J., and Burrowes, J. (2006).Mental energy: defining the science. Nutr. Rev. 64, S1–S11. doi: 10.1111/j.1753-4887/2006.tb00251.x
  • Oruç, H. (2022). Elit Oryantiring Sporcularının Müsabaka Esnasındaki Performans Hataları Ile Non-invaziv Kardiyak Aktiviteleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Ana Bilim Dalı, Bursa.
  • Quartiroli, A., Parsons-Smith, R. L., Fogarty, G. J., Kuan, G., and Terry, P. C. (2018). Cross-cultural validation of mood profile clusters in a sport and exercise context. Front. Psychol. 9:1949. doi: 10.3389/fpsyg.2018. 01949
  • Rogers, P. J., Appleton, K. M., Kessler, D., Peters, T. J., Gunnell, D., Hayward, R. C., et al. (2008). No effect of n-3 long-chain polyunsaturated fatty acid (EPA and DHA) supplementation on depressed mood and cognitive function: a randomized controlled trial. Br. J. Nutr. 99, 421–431. doi: 10.1017/S0007114507801097
  • Sindik, J., Botica, A., Fiškuš, M. (2015). Preliminary psychometric validation of the Multidimensional inventory of sport excellence: attention scales and mental energy. Montenegrin Journal of Sports Science and Medicine, 4(2), 17- 28.
  • Snitz, B. E., O’Meara, E. S., Carlson, M. C., Arnold, A. M., Ives, D. G., Rapp, S. R., et al. (2009). Ginkgo biloba for preventing cognitive decline in older adults: a randomized trial. JAMA 302, 2663–2670. doi: 10.1001/jama. 2009.1913
  • Varol, S. (2013). Oryantiring branşında büyük erkek kategorisinde elit sporcuların bazı fiziksel ve fizyolojik profillerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Wang, X., Janiszewski, C., Zheng, Y., Laran, J., Jang, W. E. (2021). Deriving mental energy from task completion. Frontiers in Psychology, 12, 717414.
  • Yıldız, A. B., Doğu G. A., Buyukakgul, S., Yilmaz, C. Y. (2020). The relationship between athletic mental energy and eating behaviors. Progress in Nutrition, 22.
  • Yıldız, A. B. (2021). Futbolcularda Duygusal Zekânın Atletik Zihinsel Enerjiye Etkisinde Antrenör - Sporcu İlişkisinin Aracılık Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Programı, Ankara.

Examining the Relationship Between Athletic Mental Energy and Performance Levels of Orienteering Athletes

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 7, 04.06.2024

Raşit Karaca

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between the performance and mental energy levels of orienteering athletes. A total of 124 licensed orienteering athletes, 74 of whom were women "59.7%" and 50 of whom were men "40.3%", participated in the research voluntarily in orienteering competitions in the 2022-2023 season. In the research, relational design, one of the quantitative research methods, was used to explain the problem situation. "Athletic Mental Energy Inventory" and personal information form were used as data collection tools. Descriptive statistics were used to evaluate the data. Simple linear regression analysis was used to test the research hypotheses. Some basic assumptions were checked before performing regression analysis. The assumption of normality was checked based on descriptive statistics. As a result of the findings of the research, a negative significant relationship was found between the mental energy levels of orienteering athletes and their competition scores. Mental energy has a predictive effect on competition performance. Approximately 6% of the variability in competition performance was explained by the mental energy variable. In conclusion; Systematic and purposeful practices that will increase their mental energy in sports can positively contribute to the performance of orienteering athletes.

Anahtar Kelimeler

Performance athletic mental energy Orienteering

Kaynakça

  • Aksın, K. (2019). Oryantiring Terminolojisi. Ankara, Gazi Kitabevi,2.
  • Atakurt, E. (2018). Oryantiring Sporcularının Bilişsel Becerilerinin Sürat Ve Hafıza Oryantiring Parkur Performansı Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hareket Ve Antrenman Anabilim Dalı, Antalya.
  • Childs N. M. (2001). Consumer perceptions of energy. Nutr. Rev. 59(1 Pt 2):s2–s4.
  • Chiou, S. S., Hsu, Y., Chiu, Y. H., Chou, C. C., Gill, D. L., Lu, F. J. (2020). Seeking positive strengths in buffering athletes’ life stress–burnout relationship: The moderating roles of athletic mental energy. Frontiers in psychology, 10, 3007.
  • Chuang, W. C., Lu, F. J., Gill, D. L., Fang, B. B. (2022). Pre-competition mental energy and performance relationships among physically disabled table tennis players. Peer J, 10, e13294.
  • Cook, D. B., and Davis, M. (2006). Mental energy: defining the science. Nutr. Rev. 64, S1–S7. doi: 10.1111/j.1753-4887.2006. tb00251.x
  • Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. Edam.
  • Dammann, K. W., Bell, M., Kanter, M., Berger, A. (2013). Effects of consumption of sucromalt, a slowly digestible carbohydrate, on mental and physical energy questionnaire responses, Nutritional Neuroscience, 16(2), 83-95. Fernstrom JD. 2001. Diet, neurochemicals, and mental energy. Nutr. Rev. 59(1 Pt 2):S22–S24.
  • Giancoli, D. C. (2009). Physics for Science and Engineers. London: Pearson Education, Ltd.
  • Gülşen, D., Eryücel, M., Turna, B., Yıldız, M., Eryücel, S. (2021). Are dispositional hope levels in athletes a predictor of athletic mental energy. Progress In Nutritıon, 23.
  • Gürol, B., Arazoğlu, M. (2022). Elit oryantiring sporcularının fiziksel ve zihinsel test parametrelerinin yarışma sonuçları ile karşılaştırılması (Master's thesis, Anadolu Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • İlhan, A. (2020). The relationship between athletic mental energy and eating behaviors in tennis players. Progress In Nutrıtıon, 22(4).
  • İslam, A. (2022). The effect of athletic mental energy on wrestlers’ sports courage and attitudes toward wrestling. Physical Education of Students, 26(5), 247-255.
  • İslam, A. (2023). Three variables in the training of female soccer players: The relationship between psychological skills, mental energy and courage. E-International Journal of Educational Research, 14(1), 73-390.
  • İslam, A., Öztürk, M. E. (2023). Kayak sporcularının zihinsel enerjileri ile tutkularına göre cesaretleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(1), 148-163.
  • Johnson, E. J., McDonald, K., Caldarella, S. M., Chung, H. Y., Troen, A. M., and Snodderly, D. M. (2008). Cognitive findings of an exploratory trial of docosahexaenoic acid and lutein supplementation in older women. Nutr. Neurosci. 11, 75–83. doi: 10.1179/147683008X301450
  • Karaca, R., Gündüz, N. (2021). Oryantiring sporcularında zihinsel antrenman ve performans ilişkisinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(1), 99-115.
  • Kennedy, D. O., Haskell, C. F., Wesnes, K. A., and Scholey, A. B. (2004). Improved cognitive performance in human volunteers following administration of guarana (Paullinia cupana) extract: comparison and interaction with Panax ginseng. Pharmacol. Biochem. Behav. 79, 401–411. doi: 10.1016/j.pbb.2004.07.014
  • Kennedy, D. O., Jackson, P. A., Haskell, C. F., and Scholey, A. B. (2007). Modulation of cognitive performance following single doses of 120 mg Ginkgo biloba extract administered to healthy young volunteers. Hum. Psychopharmacol. 22, 559–566. doi: 10.1002/hup.885
  • Kuan, G., Morris, T., and Terry, P. (2017). Effects of music on arousal during imagery in elite shooters: a pilot study. PLoS ONE 12:e0175022. doi: 10.1371/journal.pone.0175022
  • Lieberman, H. R. (2001). The effects of ginseng, ephedrine, and caffeine on cognitive performance, mood and energy. Nutrition reviews, 59(4), 91-102.
  • Lieberman, H. R. (2006). Mental energy: assessing the cognition dimension. Nutrition reviews, 64(suppl_3), S10-S13.
  • Lieberman, H. R. (2007). Cognitive methods for assessing mental energy. Nutritional neuroscience, 10(5-6), 229-242.
  • Loehr, J. E. (2005). “Leadership: full engagement for success,” in The Sport Psychology Handbook, ed Murphy S. Champaign, IL: Human Kinetics, 157-158.
  • Lu, F. J., Gill, D. L., Yang, C., Lee, P. F., Chiu, Y. H., Hsu, Y. W., Kuan, G. (2018). Measuring athletic mental energy (AME): instrument development and validation. Frontiers In Psychology, 9, 2363. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.02363
  • Lykken, D. T. (2005). Mental energy, Intelligence, 33(4), 331-335.
  • Mohajeri, M. H., Wittwer, J., Vargas, K., Hogan, E., Holmes, A., Rogers, P. J., Goralczyk, R., Gibson, E. L. (2015). Chronic treatment with a tryptophan-rich protein hydrolysate improves emotional processing, mental energy levels and reaction time in middle-aged women. British Journal of Nutrition, 113(2), 350- 365.
  • O’Connor PJ. (2006). Mental energy: Assessing the mood dimension. Nutr Rev 64 (7 part II):S7–S9.
  • O'Connor, P. J. (2004). Evaluation of four highly cited energy and fatigue mood measures. Journal of psychosomatic research, 57(5), 435-441.
  • O’Connor, P. J., and Burrowes, J. (2006).Mental energy: defining the science. Nutr. Rev. 64, S1–S11. doi: 10.1111/j.1753-4887/2006.tb00251.x
  • Oruç, H. (2022). Elit Oryantiring Sporcularının Müsabaka Esnasındaki Performans Hataları Ile Non-invaziv Kardiyak Aktiviteleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Ana Bilim Dalı, Bursa.
  • Quartiroli, A., Parsons-Smith, R. L., Fogarty, G. J., Kuan, G., and Terry, P. C. (2018). Cross-cultural validation of mood profile clusters in a sport and exercise context. Front. Psychol. 9:1949. doi: 10.3389/fpsyg.2018. 01949
  • Rogers, P. J., Appleton, K. M., Kessler, D., Peters, T. J., Gunnell, D., Hayward, R. C., et al. (2008). No effect of n-3 long-chain polyunsaturated fatty acid (EPA and DHA) supplementation on depressed mood and cognitive function: a randomized controlled trial. Br. J. Nutr. 99, 421–431. doi: 10.1017/S0007114507801097
  • Sindik, J., Botica, A., Fiškuš, M. (2015). Preliminary psychometric validation of the Multidimensional inventory of sport excellence: attention scales and mental energy. Montenegrin Journal of Sports Science and Medicine, 4(2), 17- 28.
  • Snitz, B. E., O’Meara, E. S., Carlson, M. C., Arnold, A. M., Ives, D. G., Rapp, S. R., et al. (2009). Ginkgo biloba for preventing cognitive decline in older adults: a randomized trial. JAMA 302, 2663–2670. doi: 10.1001/jama. 2009.1913
  • Varol, S. (2013). Oryantiring branşında büyük erkek kategorisinde elit sporcuların bazı fiziksel ve fizyolojik profillerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Wang, X., Janiszewski, C., Zheng, Y., Laran, J., Jang, W. E. (2021). Deriving mental energy from task completion. Frontiers in Psychology, 12, 717414.
  • Yıldız, A. B., Doğu G. A., Buyukakgul, S., Yilmaz, C. Y. (2020). The relationship between athletic mental energy and eating behaviors. Progress in Nutrition, 22.
  • Yıldız, A. B. (2021). Futbolcularda Duygusal Zekânın Atletik Zihinsel Enerjiye Etkisinde Antrenör - Sporcu İlişkisinin Aracılık Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Programı, Ankara.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Egzersiz ve Spor Bilimleri (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Raşit Karaca 0000-0003-1841-1978

Yayımlanma Tarihi 4 Haziran 2024
Gönderilme Tarihi 20 Ekim 2023
Kabul Tarihi 13 Şubat 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Karaca, R. (2024). Oryantiring Sporcularının Atletik Zihinsel Enerjileri ile Performans Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-7.
 Kapak Resmi İndir