WESTERNIZATION MOVEMENTS IN SPORTS FROM TANZİMAT REFORM ERA TO THE SECOND CONSTITUTIONAL PERIOD IN OTTOMAN EMPIRE
Öz
This research, as in
many fields in Turkish society, started in the direction of westernization
movement in sports from the Tanzimat Period
in the process until the declaration of the II. Constitutional Period, it aimed
to examine the westernization movements in the sport seen in the Ottoman
Empire. A literature search based on the scanning
model has been carried out. The Edict of Tanzimat in the Ottoman State is a
constitutional development and is the beginning of the westernization process.
As a result of the Tanzimat Period, changes occurred in the field of culture, education and sports. Traditional sports
branches have been introduced instead of sports branches that were introduced
to the Ottoman society through minorities since Tanzimat Period. Gymnastics,
which forms the basis of westernization in sports towards the end of the
Tanzimat Period, appears to have been included
in military schools first and then in the education system. Clubization and
participation in the first Olympics,
which is one of the reasons for the increase of influence of western sports
branches in the Ottoman State, are also included in this period. It is stated
that there were documents showing that athletes from the Ottoman people participated in the Olympic Games held in
1906-1908. In the Tanzimat Period, giving gymnastics lessons in schools,
actively participating in minorities in sports activities, and clubbing efforts
have led to the diversity of Turkish
sports today.
Anahtar Kelimeler
Tanzimat Reform Era II. Constitutional Period Sport Westernization Movements
Kaynakça
- 1. Akın, Y. (2004). Gürbüz ve Yavuz Evlatlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
- 2. As, E. (2016). İmparatorluktan Cumhuriyete Geçiş Sürecinde Bir Uluslararası Entegrasyon Örneği Modern Olimpiyatlara Katılım. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi , 1-49.
- 3. Atabeyoğlu, C. (1985). Spor Tanzimat’tan Önce Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi. İstanbul: İletişim yayınları.
- 4. Bayazit, A., & Boz, E. (2017). Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti Dönemi Yenileşme Hareketlerinin Türk Spor Kültürüne Etkileri “Tanzimattan Cumhuriyete Spor” . International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS) , 211-228.
- 5. Canşen, E. (2015). Türkiye Cumhuriyetinin Spor Politikaları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33-48.
- 6. Çelen, M. K. (2018). Osmanlıcılık ve İslamcılık Karşısında Türkçülük. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- 7. Çelik, V. O., & Bulgu, N. (2010). Geç Osmanlı Döneminde Batılaşma Ekseninde Beden Eğitimi ve Spor. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 137-147.
- 8. Dağlar, O. (2008). II.Meşrutiyet'in İlanının İstanbul Basınındaki Yansımaları. İ.Ü.Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi , 141-159.
- 9. Demir, Ş. (2010). Tanzimat Dönemi Eğitim Politikalarında Osmanlıcılık. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 284-294.
- 10. Dever, A., & İslam, A. (2015). Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemlerinde Ve Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Yıllarında Okullardaki Beden Eğitimi Derslerine Sistematik Bir Bakış, International Journal of Social Science , 159-169.
- 11. Ekinci, G., & Serarslan, M. (1997). Gelişim Aşamaları Bakımından Türk Spor. Beden Eğitimi ve Spor ilimleri Dergisi, s. 72-81.
- 12. Eryıldız, B. (2017). Tanzimat ve Yönetimde Modernleşme. İstanbul: İşaret yayınları.
- 13. Fişek, K. (1985). 100 Soruda Türkiye Spor Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
- 14. Fişek, K. (1983). Türkiye’de Spor. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
- 15. Güneş, G. (2012). Modern Sporların İzmir'e Girişi.İzmir: Birleşik.
- 16. İmamoğlu, O., Çebi, M., İslamoğlu, İ., & Yamak, B. (2018). Osmanlı İmparatorluğunda Spor Tekkeleri ve Kulüpleşme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 907-912.
- 17. İşler, H. (2016). Beden Eğitimi ve Spor Bilimlerinin Temelleri. İstanbul: Ergün yayınevi.
- 18. Kahraman, A. (1995).Osmanlı Devleti'nde Spor. İstanbul: Kültür Bakanlığı Başvuru Eserleri.
- 19. Kızılhan, Y. (2006). I. Meşrutiyet’in İlânı ve İlk Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi , 251-272.
- 20. Koçak, N., Turan, E. B., & Şahan, H. (2018). Erken Cumhuriyet Dönemi Beden Terbiyesi, Spor ve Militarizm. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 925-931.
- 21. Kolay, A. (2017). Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İstanbul’da Kurulan Sporla İlgili Kulüp,Cemiyet Ve Dernekler. Mcbü Sosyal Bilimler Dergisi , s. 147- 168.
- 22. Kuran, A., & Hiçyılmaz, E. (2017). Osmanlı'dan Günümüze Ermeni-Rum-Musevi Kulüpleri ve Sporcuları. İstanbul: Posedion Yayınları.
- 23. Mengütay, S. (1992). Artistik Cimnastik Temel Teknik Hareketlerin Öğren Yöntemleri ve Şekilleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi no:532.
- 24. Özdilek, Ç., Şentürk, A., & Döşyılmaz, E. (2003). Modern Olimpiyat Oyunlarının Tarihi Gelişimi ve Olimpiyatların Gezici Olma İlkesinin Günümüze Kadar Düzenlenen Oyunlar Açısından Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 1-15.
- 25. Soyer, F. (2004). Osmanlı Devleti’nde(1839-1908 Tanzimat Dönemi) Beden Eğitimi ve Spor Alanındaki Kurumsal Yapılanmalar ve Okul Programlarındaki Yeri Konusunda Bir İnceleme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 209-225.
- 26. TBMMB. (2014). Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı. Anayasa ve İç Tüzük Başkanlığı: https://anayasa.tbmm.gov.tr/1876.aspx adresinden alındı. Erişimtarihi 21.11. 2019
- 27. Tekil, S. (1985). Galatasaray Tarihi 1905-1985. Ekol yayınevi.
- 28. TMOK. (2019). Türkiye Olimpiyat Komitesi. Olimpiyatlarda Türkler:http://www.olimpiyatkomitesi.org.tr/Detay/Olimpiyatlar/Olimpiyatlarda-Turkler/45/1 adresinden alındı.Erişim tarihi 02. 11. 2019
- 29. Yamaç, M. (2014). İlk Anayasa(1876 Kanun-i Esasi). Balkan Sosyal Bilimler Dergisi , 54-68.
- 30. Yanar, İ. (1996). Tanzimat Dönemi Eğitim Sistemi ve Yeniden Yapılanma Çabaları. Malatya İnönü Akademik Arşiv Sistemi.
- 31. Yedek, Ş. (2017). Meclisi Mebusan'da Mamuretülaziz (Elazığ) Mebusları ve Faaliyetleri (1877-1920). Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5-21.
Öz
Bu araştırma, Türk toplumunda bir çok alanda olduğu gibi sporda batılılaşma yönünde çalışmaların başladığı Tanzimat Dönemi’nden II. Meşrutiyet’in ilanına kadarki süreçte Osmanlı İmparatorluğu’nda görülen sporda batılılaşma hareketlerinin incelenmesini amaçlamış ve tarama modeline dayalı bir literatür araştırması yapılmıştır. Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı anayasal bir gelişim olup batılılaşma sürecinin de başlangıcıdır. Tanzimat Dönemi’nin getirisi olarak kültür, eğitim ve sporda alanında değişimler meydana gelmiştir. Tanzimat ile geleneksel spor dallarının yerine, azınlıklar aracılığı ile Osmanlı toplumunun yeni tanıştığı spor dalları uygulanmaya başlamıştır. Tanzimat Dönemi’nin sonuna doğru sporda batılılaşmanın temellerini oluşturan jimnastik, ilk olarak askeri okullara ve daha sonra eğitim sisteminin içine dahil edildiği görülmektedir. Osmanlı Devleti’nde batılı spor dallarının etki alanının artmasının sebeplerinden birisi olan kulüpleşme ve ilk olimpiyatlara katılım yine bu dönemde yer almaktadır.1906-1908 yıllarında yapılan olimpiyat oyunlarına Osmanlı halkından sporcular katıldığına ilişkin belgelerin bulunduğu ifade edilmektedir. Tanzimat Dönemi’nde okullarda jimnastik derslerinin verilmesi, azınlıkların sporsal faaliyetlere aktif katılması ve kulüpleşme çalışmaları günümüz Türk spor çeşitliliğinin oluşmasını sağlamıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Akın, Y. (2004). Gürbüz ve Yavuz Evlatlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
- 2. As, E. (2016). İmparatorluktan Cumhuriyete Geçiş Sürecinde Bir Uluslararası Entegrasyon Örneği Modern Olimpiyatlara Katılım. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi , 1-49.
- 3. Atabeyoğlu, C. (1985). Spor Tanzimat’tan Önce Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi. İstanbul: İletişim yayınları.
- 4. Bayazit, A., & Boz, E. (2017). Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti Dönemi Yenileşme Hareketlerinin Türk Spor Kültürüne Etkileri “Tanzimattan Cumhuriyete Spor” . International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS) , 211-228.
- 5. Canşen, E. (2015). Türkiye Cumhuriyetinin Spor Politikaları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33-48.
- 6. Çelen, M. K. (2018). Osmanlıcılık ve İslamcılık Karşısında Türkçülük. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- 7. Çelik, V. O., & Bulgu, N. (2010). Geç Osmanlı Döneminde Batılaşma Ekseninde Beden Eğitimi ve Spor. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 137-147.
- 8. Dağlar, O. (2008). II.Meşrutiyet'in İlanının İstanbul Basınındaki Yansımaları. İ.Ü.Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi , 141-159.
- 9. Demir, Ş. (2010). Tanzimat Dönemi Eğitim Politikalarında Osmanlıcılık. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 284-294.
- 10. Dever, A., & İslam, A. (2015). Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemlerinde Ve Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Yıllarında Okullardaki Beden Eğitimi Derslerine Sistematik Bir Bakış, International Journal of Social Science , 159-169.
- 11. Ekinci, G., & Serarslan, M. (1997). Gelişim Aşamaları Bakımından Türk Spor. Beden Eğitimi ve Spor ilimleri Dergisi, s. 72-81.
- 12. Eryıldız, B. (2017). Tanzimat ve Yönetimde Modernleşme. İstanbul: İşaret yayınları.
- 13. Fişek, K. (1985). 100 Soruda Türkiye Spor Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
- 14. Fişek, K. (1983). Türkiye’de Spor. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
- 15. Güneş, G. (2012). Modern Sporların İzmir'e Girişi.İzmir: Birleşik.
- 16. İmamoğlu, O., Çebi, M., İslamoğlu, İ., & Yamak, B. (2018). Osmanlı İmparatorluğunda Spor Tekkeleri ve Kulüpleşme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 907-912.
- 17. İşler, H. (2016). Beden Eğitimi ve Spor Bilimlerinin Temelleri. İstanbul: Ergün yayınevi.
- 18. Kahraman, A. (1995).Osmanlı Devleti'nde Spor. İstanbul: Kültür Bakanlığı Başvuru Eserleri.
- 19. Kızılhan, Y. (2006). I. Meşrutiyet’in İlânı ve İlk Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi , 251-272.
- 20. Koçak, N., Turan, E. B., & Şahan, H. (2018). Erken Cumhuriyet Dönemi Beden Terbiyesi, Spor ve Militarizm. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 925-931.
- 21. Kolay, A. (2017). Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İstanbul’da Kurulan Sporla İlgili Kulüp,Cemiyet Ve Dernekler. Mcbü Sosyal Bilimler Dergisi , s. 147- 168.
- 22. Kuran, A., & Hiçyılmaz, E. (2017). Osmanlı'dan Günümüze Ermeni-Rum-Musevi Kulüpleri ve Sporcuları. İstanbul: Posedion Yayınları.
- 23. Mengütay, S. (1992). Artistik Cimnastik Temel Teknik Hareketlerin Öğren Yöntemleri ve Şekilleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi no:532.
- 24. Özdilek, Ç., Şentürk, A., & Döşyılmaz, E. (2003). Modern Olimpiyat Oyunlarının Tarihi Gelişimi ve Olimpiyatların Gezici Olma İlkesinin Günümüze Kadar Düzenlenen Oyunlar Açısından Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 1-15.
- 25. Soyer, F. (2004). Osmanlı Devleti’nde(1839-1908 Tanzimat Dönemi) Beden Eğitimi ve Spor Alanındaki Kurumsal Yapılanmalar ve Okul Programlarındaki Yeri Konusunda Bir İnceleme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 209-225.
- 26. TBMMB. (2014). Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı. Anayasa ve İç Tüzük Başkanlığı: https://anayasa.tbmm.gov.tr/1876.aspx adresinden alındı. Erişimtarihi 21.11. 2019
- 27. Tekil, S. (1985). Galatasaray Tarihi 1905-1985. Ekol yayınevi.
- 28. TMOK. (2019). Türkiye Olimpiyat Komitesi. Olimpiyatlarda Türkler:http://www.olimpiyatkomitesi.org.tr/Detay/Olimpiyatlar/Olimpiyatlarda-Turkler/45/1 adresinden alındı.Erişim tarihi 02. 11. 2019
- 29. Yamaç, M. (2014). İlk Anayasa(1876 Kanun-i Esasi). Balkan Sosyal Bilimler Dergisi , 54-68.
- 30. Yanar, İ. (1996). Tanzimat Dönemi Eğitim Sistemi ve Yeniden Yapılanma Çabaları. Malatya İnönü Akademik Arşiv Sistemi.
- 31. Yedek, Ş. (2017). Meclisi Mebusan'da Mamuretülaziz (Elazığ) Mebusları ve Faaliyetleri (1877-1920). Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5-21.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Spor Hekimliği |
| Bölüm | Derlemeler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Temmuz 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Mart 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 1 Sayı: 1 |
