Abstract
Bu araştırmanın amacı, vücut geliştirme sporu ile ilgilenen bireylerin besin takviyelerine yönelik inanç düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmaya Kayseri ilinde vücut geliştirme sporu ile ilgilenen ve rastgele yöntemle seçilmiş 381 kişi gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; Hurst, Foad, Coleman ve Beedie (2017) tarafından geliştirilmiş ve Karafil, Ulaş ve Atay (2021) tarafından Türkçeye uyarlanan “Spor Besin Takviyeleri İnanç Ölçeği” ve araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Kişisel bilgi formu katılımcıların cinsiyet, yaş, eğitim durumu, gelir düzeyi, lisanslı sporcu olma durumu, vücut geliştirme sporu ile ilgilenme yılı ve vücut geliştirme sporu ile neden ilgilendiği durumlarının elde edilmesi amacıyla sorulan 7 sorudan oluşmaktadır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri SPSS 22.0 paket programı ile yapılmıştır. Adaylara ilişkin kişisel bilgiler, envanter toplam puanları ve faktör puanları frekans (f) ve yüzde (%) değerleri tespit edilerek verilmiştir. Ölçeklerden elde edilen puanların karşılaştırılması için cinsiyet ve lisanslı sporcu olma değişkenine göre bağımsız T test istatistiği kullanılırken; yaş, eğitim durumu, gelir düzeyi, vücut geliştirme sporu ile ilgilenme yılı ve vücut geliştirme sporunu ile neden ilgilendiği karşılaştırmalarında tek yönlü varyans analizi (LSD) test istatistiği kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre katılımcıların besin takviyesi inanç düzeylerinde; cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve gelir düzeyi değişkenlerinin herhangi bir anlamlı farklılık göstermediği, vücut geliştirme sporu ile ilgilenme yılı değişkeninin anlamlı farklılık gösterdiği, lisanslı sporcu olma durumu ve vücut geliştirme sporu ile neden ilgilendiği değişkenlerinin ise nispeten farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Katılımcıların sporculuk yıllarının artması bilinçlenmelerini sağlamaktadır. Besin takviyelerine yönelik olumlu tutum sergilemelerinin bu durumun sonucu olduğu düşünülmektedir.
Keywords
References
- Acar Tek, N., & Pekcan, G. (2008). Besin Destekleri Kullanılmalı Mı? Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları, 7-17.
- Atalay, D., & Erge, H.S. (2018). Gıda Takviyeleri ve Sağlık Üzerine Etkileri. Food and Health, 4(2), 98-111. Doi: 10.3153/FH18010
- Cooper Cutting, J. (2010). “Workplace Stress and Stress Prevention in Europe”, Preventing Stress, Improving Productivity; European Case Studies in the Workplace, Routledge, London: pp.9-32.
- Çelik, H., & Gıdık, O. (2023). Hokey Sporcularının Besin Takviyeleri İnanç Durumlarının Farklı Değişkenler Bakımından İncelenmesi. In International Conference on Frontiers in Academic Research, Vol(1), 114-120.
- Ercen, Ş. (2016). KKTC’deki Fitnes ve Vücut Geliştirme Sporu ile İlgilenen 18-40 Yaş Grubu Sağlıklı Erkek Sporcuların Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi, Besinsel Ergojenik Destek Ürünleri Hakkındaki Tutumlarının ve Kullanım Oranlarının Saptanması, Yüksek Lisans Tezi, Doğu Akdeniz Üniversitesi.
- Ersoy, G. (2011). Egzersiz ve Spor Yapanlar için Beslenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Ervin, R.B, Wright, J.D. & Kennedy-Stephenson, J. (1999). Use of Dietary Supplements in the United States, 1988–94.Vital and Health Statistics Series 11: Data from the National Health Survey, 244, i–iii, 1–14.
- Göral, K., Saygın Ö., & Karacabey K. (2010). Amatör ve Profesyonel Futbolcuların Beslenme Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1). Erişim: http://www.insanbilimleri.com
- Graham-Paulson T.S, Perret, C., Smith. B. (2015). Nutritional Supplement Habits of Athletes With An Impairment and Their Sources of Information. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism, 25(4), 387-95.
- Gülen, Ö., Kumartaşlı, M., Madak, E., Sönmez, H. O., & Pepe, O. (2021). An Investigation Of The Nutrition Attitude Of Taekwon-Do Athletes In Terms Of Various Variables. The Online Journal of Recreation and Sports, 10(3), 31-45.
- Hurst, P., Foad, A., Coleman, D. & Beedie, C. (2017). Development and Validation of The Sports Supplements Beliefs Scale. Performance Enhancement & Health, 5(3), 89-97.
- Karaağaç, G. & Çakır, E. (2021) Spor Salonlarına Giden Bireylerin Sağlıklı Beslenme Tutumları ve Sosyal Görünüş Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(3).
- Karakaya, İ. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. İçinde A. Tanrıöğen (Eds). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (s, 59) Ankara: Anı.
- Karafil, A.Y., Ulaş, M. & Atay, E. (2021). Sports Supplement Belief Scale: Reliability and Validity Studies for Students Studying Sports Sciences Field at University. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(1), 17-31.
- Kemmler, W, Von Stengel, S, Kockritz, C, Mayhew, J, Wassermann, A and Zapf J. (2009). Effectofcompression Stockings on Running Performance in Men Runners, J Strength Cond Res. 23(1): 101-105.
- Kılıç Kanak, E., Öztürk, S.N., Özdemir, Y., Asan, K., & Öztürk Yılmaz, S. (2021). Gıda Takviyeleri Kullanım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. NÖHÜ Müh. Bilim. Dergisi, 10(1): 168-177. doi: 10.28948/ngmuh.783613 168.
- Köseoğlu, S.Z. A., & Kaynar, K. (2022). 18-40 Yaş Vücut Geliştirme Sporu Yapan Ergojenik Destek Kullanan ve Kullanmayan Bireylerin Tutumları, Kullanım Düzeyleri ve Beslenme Alışkanlıklarına Göre Bazı Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 85-93. https://doi.org/10.47769/izufbed.1092362 Maughan, R.J., Greenhaff, P.L., & Hespel, P (2011). Dietary Supplements for Athletes: Emerging Trends and Recurring Themes. J Sports Sci., 29 Suppl 1, 57-66. Mc Dowall, JL. (2007). Supplement use by young athletes. Journal of SportsScience and Medicine. 6: 337-342.
- Oruç, G., Özde, E., & Anul, N. (2020). Spor Salonunda Spor Yapan Kişilerde Gıda Takviyesi Kullanım Durumunun Saptanması. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi 2020;2(2):43-48.
- Özbekler, T.M. (2019). Değişen Beslenme Alışkanlıkları Perspektifinde Takviye Edici Gıdalar: Tüketiciler Ne Kadar Bilinçli. Social Sciences Studies Journal, 5, 6866-6882.
- Öztürk, A., (2006) “Profesyonel ve Amatör Futbolcuların Beslenme Alışkanlıkları ve Vücut Bileşimleri”, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
- Petroczi, A., Taylor, G., & Naughton, D.P. (2011). Mission Impossible? Regulatory and Enforcement Issues to Ensure Safety of Dietray Supplements. Food and Chemical Toxicology, 49, 393-402.
- Potgieter, S. (2013). Sport Nutrition: a Review of The Latest Guidelines for Exercise and Sport Nutrition From the American College of Sport Nutrition, the International Olympic Committee and the International Society for Sports Nutrition. S Afr J Clin Nutr: 26: 6–16.
- Rovira, M.A., Grau, M., Castañer, O., Covas, M.I., Schröder, H., & REGICOR Investigators. (2013). Dietary Supplement Use and Health-Related Behaviors in a Mediterranean Population. Journal of Nutrition Education and Behavior, 45(5), 386-391.
- Samar, E. (2021). Pandemi Sürecinde Spor Salonlarında Egzersiz Yapan Kişilerde Gıda Takviyesi Kullanma Durumunun İncelenmesi. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 5(2), 189-203. Slater, G. (2003). Dietary Supplementation Practices of Singaporean Athletes. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism. 13: 320- 332.
- Yarar, H., Fidan, M., Karahan-Yılmaz, S., Eskici, G., & Saraç, O.E. (2022). Sporcularda Kaslı Olma Dürtüsü ve Besinsel Ergojenik Destek Ürünleri Kullanımının Değerlendirilmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 162-173.
- Yarar, H., Gökdemir, K., & Özdemir, K. (2011). Elit Sporcularda Beslenme Destek Ürünü Kullanımı Bı̇lı̇ncı̇nin Değerlendı̇rı̇lmesı̇. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(3), 1–11.
EXAMINATION OF NUTRITIONAL SUPPLEMENT BELIEF LEVELS OF INDIVIDUALS INTERESTED IN BODYBUILDING SPORTS IN TERMS OF VARIOUS VARIABLES
Abstract
The purpose of this research is to examine the belief levels of individuals interested in bodybuilding sports in terms of various variables. 381 randomly selected individuals who were interested in bodybuilding in Kayseri province participated in the research voluntarily. As data collection tools in the research; The "Sports Nutritional Supplements Belief Scale", developed by Hurst, Foad, Coleman and Beedie 2017 and adapted into Turkish by Karafil, Ulaş and Atay (2021), and a personal information form prepared by the researchers were used. The personal information form consists of 7 questions asked to obtain the participants' gender, age, education level, income level, status as a licensed athlete, years of interest in bodybuilding and why they are interested in bodybuilding. Statistical analysis of the data obtained was made with the SPSS 20.0 package program. Personal information about the candidates, inventory total scores and factor scores were given by determining frequency (f) and percentage (%) values. While independent T test statistics were used to compare the scores obtained from the scales according to gender and being a licensed athlete; One-way analysis of variance (LSD) test statistics were used to compare age, education level, income level, years of interest in bodybuilding and why one is interested in bodybuilding. According to the study results, the participants' nutritional supplement belief levels; It has been determined that the variables of gender, age, education level and income level do not show any significant difference, the variable of year of interest in bodybuilding sports shows a significant difference, and the variables of being a licensed athlete and why one is interested in bodybuilding sport differ relatively. The increase in the participants' years of involvement in sports makes them more conscious. It is thought that this is why they have positive attitudes towards nutritional supplements
References
- Acar Tek, N., & Pekcan, G. (2008). Besin Destekleri Kullanılmalı Mı? Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları, 7-17.
- Atalay, D., & Erge, H.S. (2018). Gıda Takviyeleri ve Sağlık Üzerine Etkileri. Food and Health, 4(2), 98-111. Doi: 10.3153/FH18010
- Cooper Cutting, J. (2010). “Workplace Stress and Stress Prevention in Europe”, Preventing Stress, Improving Productivity; European Case Studies in the Workplace, Routledge, London: pp.9-32.
- Çelik, H., & Gıdık, O. (2023). Hokey Sporcularının Besin Takviyeleri İnanç Durumlarının Farklı Değişkenler Bakımından İncelenmesi. In International Conference on Frontiers in Academic Research, Vol(1), 114-120.
- Ercen, Ş. (2016). KKTC’deki Fitnes ve Vücut Geliştirme Sporu ile İlgilenen 18-40 Yaş Grubu Sağlıklı Erkek Sporcuların Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi, Besinsel Ergojenik Destek Ürünleri Hakkındaki Tutumlarının ve Kullanım Oranlarının Saptanması, Yüksek Lisans Tezi, Doğu Akdeniz Üniversitesi.
- Ersoy, G. (2011). Egzersiz ve Spor Yapanlar için Beslenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Ervin, R.B, Wright, J.D. & Kennedy-Stephenson, J. (1999). Use of Dietary Supplements in the United States, 1988–94.Vital and Health Statistics Series 11: Data from the National Health Survey, 244, i–iii, 1–14.
- Göral, K., Saygın Ö., & Karacabey K. (2010). Amatör ve Profesyonel Futbolcuların Beslenme Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1). Erişim: http://www.insanbilimleri.com
- Graham-Paulson T.S, Perret, C., Smith. B. (2015). Nutritional Supplement Habits of Athletes With An Impairment and Their Sources of Information. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism, 25(4), 387-95.
- Gülen, Ö., Kumartaşlı, M., Madak, E., Sönmez, H. O., & Pepe, O. (2021). An Investigation Of The Nutrition Attitude Of Taekwon-Do Athletes In Terms Of Various Variables. The Online Journal of Recreation and Sports, 10(3), 31-45.
- Hurst, P., Foad, A., Coleman, D. & Beedie, C. (2017). Development and Validation of The Sports Supplements Beliefs Scale. Performance Enhancement & Health, 5(3), 89-97.
- Karaağaç, G. & Çakır, E. (2021) Spor Salonlarına Giden Bireylerin Sağlıklı Beslenme Tutumları ve Sosyal Görünüş Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(3).
- Karakaya, İ. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. İçinde A. Tanrıöğen (Eds). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (s, 59) Ankara: Anı.
- Karafil, A.Y., Ulaş, M. & Atay, E. (2021). Sports Supplement Belief Scale: Reliability and Validity Studies for Students Studying Sports Sciences Field at University. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(1), 17-31.
- Kemmler, W, Von Stengel, S, Kockritz, C, Mayhew, J, Wassermann, A and Zapf J. (2009). Effectofcompression Stockings on Running Performance in Men Runners, J Strength Cond Res. 23(1): 101-105.
- Kılıç Kanak, E., Öztürk, S.N., Özdemir, Y., Asan, K., & Öztürk Yılmaz, S. (2021). Gıda Takviyeleri Kullanım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. NÖHÜ Müh. Bilim. Dergisi, 10(1): 168-177. doi: 10.28948/ngmuh.783613 168.
- Köseoğlu, S.Z. A., & Kaynar, K. (2022). 18-40 Yaş Vücut Geliştirme Sporu Yapan Ergojenik Destek Kullanan ve Kullanmayan Bireylerin Tutumları, Kullanım Düzeyleri ve Beslenme Alışkanlıklarına Göre Bazı Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 85-93. https://doi.org/10.47769/izufbed.1092362 Maughan, R.J., Greenhaff, P.L., & Hespel, P (2011). Dietary Supplements for Athletes: Emerging Trends and Recurring Themes. J Sports Sci., 29 Suppl 1, 57-66. Mc Dowall, JL. (2007). Supplement use by young athletes. Journal of SportsScience and Medicine. 6: 337-342.
- Oruç, G., Özde, E., & Anul, N. (2020). Spor Salonunda Spor Yapan Kişilerde Gıda Takviyesi Kullanım Durumunun Saptanması. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi 2020;2(2):43-48.
- Özbekler, T.M. (2019). Değişen Beslenme Alışkanlıkları Perspektifinde Takviye Edici Gıdalar: Tüketiciler Ne Kadar Bilinçli. Social Sciences Studies Journal, 5, 6866-6882.
- Öztürk, A., (2006) “Profesyonel ve Amatör Futbolcuların Beslenme Alışkanlıkları ve Vücut Bileşimleri”, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
- Petroczi, A., Taylor, G., & Naughton, D.P. (2011). Mission Impossible? Regulatory and Enforcement Issues to Ensure Safety of Dietray Supplements. Food and Chemical Toxicology, 49, 393-402.
- Potgieter, S. (2013). Sport Nutrition: a Review of The Latest Guidelines for Exercise and Sport Nutrition From the American College of Sport Nutrition, the International Olympic Committee and the International Society for Sports Nutrition. S Afr J Clin Nutr: 26: 6–16.
- Rovira, M.A., Grau, M., Castañer, O., Covas, M.I., Schröder, H., & REGICOR Investigators. (2013). Dietary Supplement Use and Health-Related Behaviors in a Mediterranean Population. Journal of Nutrition Education and Behavior, 45(5), 386-391.
- Samar, E. (2021). Pandemi Sürecinde Spor Salonlarında Egzersiz Yapan Kişilerde Gıda Takviyesi Kullanma Durumunun İncelenmesi. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 5(2), 189-203. Slater, G. (2003). Dietary Supplementation Practices of Singaporean Athletes. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism. 13: 320- 332.
- Yarar, H., Fidan, M., Karahan-Yılmaz, S., Eskici, G., & Saraç, O.E. (2022). Sporcularda Kaslı Olma Dürtüsü ve Besinsel Ergojenik Destek Ürünleri Kullanımının Değerlendirilmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 162-173.
- Yarar, H., Gökdemir, K., & Özdemir, K. (2011). Elit Sporcularda Beslenme Destek Ürünü Kullanımı Bı̇lı̇ncı̇nin Değerlendı̇rı̇lmesı̇. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(3), 1–11.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Sports Science and Exercise (Other) |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | January 27, 2024 |
| Submission Date | November 23, 2023 |
| Acceptance Date | January 23, 2024 |
| Published in Issue | Year 2023Volume: 4 Issue: 3 |
s